کمی‌سازی واکنش جوانه‌زنی توده‌های مختلف ریحان به دما

به‌منظور بررسی واکنش جوانه‌زنی بذور گیاه دارویی ریحان (.Ocimum basilicum L) به دما و تعیین دماهای کاردینال برای درصد و سرعت جوانه‌زنی، آزمایشی به‌صورت تجزیه‌ی مرکب در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و شش سطح دمایی (8، 15، 20، 25، 30 و35 درجه‌ی سانتی‌گراد) در آزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان دانشگاه تهران به اجرا درآمد. در این تحقیق 22 توده‌ی ریحان شامل تهران (سبز)، شهرری (سبز)، بیرجند (سبز)، بیرجند (بنفش)، شیراز (سبز)، زابل (سبز)، زاهدان1 (سبز)، زاهدان2 (سبز)، کرمانشاه (سبز)، پیشوا (سبز)، پیشوا (بنفش)، ملایر (سبز)، خاش (سبز)، تنکابن محلی (سبز)، اصفهان 2 (سبز)، اصفهان 2 (بنفش)، اصفهان 3 (سبز)، اصفهان 4 (سبز)، مشهد (سبز)، ناپولتا آمریکایی (سبز)، جینویس ایتالیایی(سبز) و سوئیس (سبز) مورد ارزیابی قرارگرفتند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس اثر دما، ژنوتیپ و اثرات متقابل آن‌ها بر درصد و سرعت جوانه‌زنی در سطح 5 درصد معنی-دار بود. بازه‌ی دمای بهینه برای درصد و سرعت جوانه‌زنی به‌ترتیب 78/27-10/19و 89/29-32/20 درجه‌ی سانتی‌گراد به‌دست آمد. در اکثر توده‌ها بالاترین سرعت جوانه‌زنی در دمای 25 درجه‌ی سانتی‌گراد مشاهده شد. بین توده‌های مورد ارزیابی در این تحقیق، توده‌ی اصفهان 3 در همه‌ی دماها بالاترین سرعت جوانه‌زنی را به خود اختصاص داد. نتایج آزمایش نشان داد که واکنش درصد و سرعت جوانه‌زنی به دما به‌ترتیب با تابع بتا و دوتکه‌ای توصیف خوبی داشتند و با استفاده از این دو مدل می‌توان دماهای کاردینال را برای ریحان تعیین کرد.